wtorek, 15 lipca 2008

Ci paskudni Niemcy

„Najeźdźcy” – Jan Dobraczyński


„Najeźdźców” pisał Dobraczyński od sierpnia 1940 do czerwca 1946 roku i, jak łatwo się domyślić, jest to książka o II Wojnie Światowej, a dokładnie o kilku młodych Niemcach biorących w niej udział. Wydaje się, że autor chciał pokazać w postaciach swoich bohaterów różnorodność postaw Niemców, niemieckich żołnierzy, wobec wojny i jej okrucieństwa: fanatyk narodowego socjalizmu, Hugo Kostrzewa, zrównoważony, choć nieco uległy Herbert Köstring, marzyciel i poeta Walter von Reck, to główne postacie dramatu.

Młodzi ludzie walczą (niektórzy giną) na wszystkich frontach tej wojny, a wraz ze zmianami na mapach działań wojennych, zmieniają się też ich przekonania na temat wyższości niemieckiej rasy, moralnego prawa Niemców do mordowania przeciwników i eksterminowania innych narodów.

Jest też wątek romantyczny – z góry skazane na niepowodzenie uczucie Herberta do Oleńki – który sześćdziesiąt lat po napisaniu powieści może się wydawać nieco naiwny i wyidealizowany, ale nie przesadnie.